Kiedy przycinać drzewa owocowe? Terminy cięcia drzew owocowych

Recepta na obfite i zdrowe owocowanie drzew owocowych? Cięcie i formowanie gałęzi we właściwym czasie. Zasady przycinania drzew owocowych są podobne dla wielu gatunków, różne mogą być za to terminy tego zabiegu. Kiedy przycina się wiśnie i czereśnie? A kiedy nie powinno się ciąć drzewek? Podjęliśmy się tego tematu i postaraliśmy się jak najprościej odpowiedzieć na najważniejsze pytanie: „kiedy przycinać drzewa owocowe?”.
Dlaczego przycinanie drzew owocowych jest takie ważne?
Przycinanie drzew owocowych odgrywa niezwykle ważną rolę w ich rozwoju, kwitnieniu oraz plonowaniu. Poprzez odpowiednie formowanie ich korony możesz zapewnić roślinom lepszy dostęp do światła słonecznego. Przycięte gałęzie są też lepiej wietrzone, co zmniejsza ryzyko chorób i wspomaga owocowanie.
Podczas regularnego cięcia usuwamy także stare i porażone pędy. Przycinanie drzew owocowych jest więc świetnym sposobem zarówno na stymulację kwitnienia i owocowania, jak i profilaktyczną ochronę przed rozwojem niektórych chorób.
Wiosenne przycinanie drzew owocowych
Wiosenne przycinanie drzew owocowych ma na celu głównie formowanie korony i usuwanie uszkodzonych części po zimie. Optymalny czas na to działanie zależy od regionu i klimatu, w którym rozwijają się rośliny, jednak najczęściej wykonuje się je na przełomie lutego i marca, czyli przed rozpoczęciem intensywnego wzrostu pąków.
Uwaga! Unikaj cięcia drzew w bardzo mroźne dni, aby nie uszkodzić wrażliwych roślinnych tkanek. Oprócz tego dbaj o to, by wykorzystywane narzędzia ogrodowe były czyste, ostre i dobrej jakości.
Letnie cięcie drzew owocowych
Oprócz tego pamiętaj o sezonowym cięciu drzew owocowych latem. Przeważnie w lipcu i sierpniu wycinamy tak zwane „wilki”, czyli długie pionowe pędy. Dotyczy to głównie jabłoni, grusz i śliw. Wycinamy wówczas nawet 90% wspomnianych „wilków” – niewielką resztę pozostawiamy jako rezerwę na rozbudowę korony drzewa.
W końcówce lata, tj. od sierpnia do początku września, można także wykonywać zabieg prześwietlenia korony jabłoni, grusz i śliw po zbiorach.
Lato to także doskonała pora na cięcie wiśni i czereśni. Tych gatunków nie przycinamy wiosną, ponieważ istnieje zbyt duże ryzyko porażeń bakteryjnych i grzybowych.
Jesienne przycinanie drzew owocowych
Jesienne przycinanie ma więcej ograniczeń i raczej nie jest wskazane dla drzew owocowych (co innego dla krzewów owocowych). Możliwe jest jedynie we wrześniu, przy sprzyjających temperaturach, i tylko w konkretnych awaryjnych przypadkach (np. porażenie pędów).
Uwaga! Odmian późnych jabłoni, gruszy i śliwy absolutnie nie przycinamy jesienią!
Powody, dla których czasem warto odpuścić przycinanie drzew owocowych jesienią
Cięcie w chłodne dni bywa niezalecane z kilku istotnych powodów:
- zagrożenie dla zdrowia drzewa - jesienią drzewa przygotowują się do spoczynku. Przycinanie w tym okresie może powodować otwarte rany, które nie zdążą zagoić się przed nadejściem mrozów. W wyniku tego roślina może stać się bardziej podatna (wrażliwa) na patogeny i szkodniki.
- czynniki stresogenne - jesienne cięcie drzew owocowych może też odbić się na ich rozwoju i spowodować stres. Roślina nie będzie w stanie właściwie przygotować się do nadejścia zimowego „odpoczynku” – zamiast tego, jej energia będzie skupiona na gojeniu ran.
- ryzyko przymrozków - we wrześniu i październiku, kiedy odbywa się zabieg cięcia, mogą w niektórych rejonach kraju pojawiać się przymrozki. Drzewa pozostawione z otwartymi ranami są dużo wrażliwsze na działanie niskich temperatur, co może skutkować uszkodzeniami tkanek i utrudniać gojenie się blizn po cięciach.
Eksperci zalecają ograniczenie przycinania drzew owocowych do okresu wczesnej wiosny i lata, w zależności od gatunków.
Wiosenne przycinanie daje drzewom wystarczająco dużo czasu na zagojenie ran przed kolejnymi fazami wzrostu. Letnie zabiegi to czas na prześwietlenie korony i pozbycie się „wilków”.
Wczesnojesienne cięcia (których nie polecamy) powinny być wykonywane jedynie w sytuacjach absolutnie koniecznych i dotyczących konkretnych gatunków, na przykład w przypadku usuwania uszkodzonych i porażonych pędów, z zachowaniem ostrożności i uwzględnieniem możliwości wystąpienia przymrozków.
Przycinanie powinno być dokładnie przemyślane i wykonane zgodnie z zasadami sztuki cięcia drzew owocowych, aby nie osłabić roślin i aby nie generować niepotrzebnych czynników stresujących. Regularne przycinanie we właściwych terminach pomoże utrzymać drzewa owocowe w dobrej kondycji i z pewnością wpłynie na lepsze plonowanie w nadchodzących sezonach.
Pierwsze cięcie drzew owocowych
Jeśli dopiero zakładasz mały sad, pierwsze cięcie drzew owocowych należy przeprowadzić niedługo po posadzeniu roślin. Dzięki takiemu zabiegowi będą mogły lepiej rozwinąć swój system korzeniowy – skupią się na wytwarzaniu nowych korzeni, nie na produkcji nowych pędów.
Termin przycinania jabłoni i grusz
Jabłonie i grusze najlepiej przycinać w okresie spoczynku, czyli późną zimą lub wczesną wiosną, zanim zaczną się pojawiać pierwsze pąki – od lutego nawet do połowy kwietnia. Unikaj zabiegów w mroźne dni.
Cięcia uzupełniające, szczególnie w celu usunięciu „wilków”, wykonujemy za to w lipcu i sierpniu (młode „wilki” można też usuwać w czerwcu). Terminy przycinania jabłoni i grusz należy dostosować do odmian – wczesnych i późnych.
Termin przycinania śliwy
Śliwy wymagają przycinania wczesną wiosną, tuż przed rozpoczęciem wegetacji, czyli w marcu lub na początku kwietnia. Młode drzewka należy formować, natomiast starsze egzemplarze wymagają cięcia prześwietlającego latem, które polega na usunięciu gęsto rosnących gałęzi – ma to na celu poprawę dostępu do światła. W zasadzie terminy cięcia śliw są zbliżone do terminów cięcia jabłoni i grusz.
Kiedy przycina się wiśnie i czereśnie?
Wiśnie i czereśnie przycina się po zbiorach owoców, zazwyczaj w lipcu lub sierpniu. W przeciwieństwie do innych gatunków, rzadko kiedy wiosną. Letnie cięcie pozwala na szybsze gojenie się ran i zmniejsza ryzyko infekcji. W przypadku tych drzew ważne jest, aby cięcie było delikatne i nie uszkadzało zbytnio ich struktury, gdyż są one podatne na choroby drewna. Miej na uwadze, by sekator był ostry i pozwalał na szybkie i „bezbolesne” cięcia.
Kiedy ciąć brzoskwinie i morele?
Optymalnym terminem jest kwiecień i maj. Oprócz tego warto prowadzić cięcie uzupełniające w lipcu i sierpniu.
Cięcie drzew owocowych – jak je przycinać?
Podczas przycinania drzew owocowych przestrzegaj kilku podstawowych zasad:
- używaj ostrych narzędzi, aby uzyskać czyste cięcia;
- usuń wszystkie chore i uszkodzone gałęzie, pozbywaj się tez tych krzyżujących się;
- staraj się formować koronę drzewa tak, aby miała kształt kielicha, co umożliwia lepszy dostęp światła do większości gałęzi;
- regularnie usuwaj wspomniane „wilki”, czyli pionowo rosnące pędy, które nie przynoszą owoców – idealny czas na ten zabieg to lato;
- miej sekatory i nożyce różnej wielkości – część przyda się do przycinania drobniejszych gałęzi, część – do mocniejszych.
Jak przycinać stare drzewa owocowe?
Stare drzewa owocowe wymagają odmładzającego cięcia, które polega na usunięciu starych, słabo owocujących gałęzi i stymulowaniu wzrostu nowych pędów. Takie cięcie przeprowadzaj stopniowo, aby nie osłabić rośliny. Przez kilka lat usuwa się sukcesywnie po kilka najstarszych gałęzi. Pamiętaj też o prześwietlaniu korony drzew latem i usuwaniu wtedy „wilków”.